Mens & Maatschappij ©

Uit de website van De Standaard: http://www.standaard.be/cnt/DMF20150203_01508320?pid=4563092

WT op Facebook:

“Michaël Van Droogenbroeck praat poep. De Griekse tragedie begon NIET 5 jaar geleden. Het zaad voor deze tragedie werd gezaaid op het moment dat Griekenland toetrad tot de eurozone in 2001.”

In het “Journaal 7” van 11/02/2015*gaf VRT-journalist Michaël Van Droogenbroeck duiding bij het ontstaan van de Griekse crisis die volgens hem 5 jaar geleden begon, toen duidelijk werd dat Griekenland jarenlang zowel zichzelf als de Europese Unie belazerde met vervalste begrotingscijfers.

“Onzin” beweren sommigen op Facebook. De problemen met Griekenland begonnen in 2001 toen het land toetrad tot de Eurozone. Niettegenstaande het land daar helemaal niet rijp voor was en vooraanstaanden binnen de Europese Unie dat maar al te goed wisten, kneep men een oogje dicht omdat men Griekenland kost wat kost binnen de Eurozone wilde. En dat maakt de Europese Unie meer verantwoordelijk dan men daar wil toegeven…

Hierna de letterlijke weergave van enkele reacties op Facebook:

WT:

“De EU had er alle belang bij dat zoveel mogelijk landen onderdeel werden van de eurozone. Het ging immers om het zoveel mogelijk centraliseren van de financiële macht (ECB). Het kan niet dat de overige EU-landen niet op de hoogte waren van de Griekse financiële situatie die hun toetreding tot de euro voorafging. Griekenland was immers EU-lid sinds 1981. Dat ze ‘plots’ aan de criteria voldeden om toe te kunnen treden tot de eurozone en geen enkel ander EU-land zich vragen stelde bij die ‘plots’ maakt de EU medeschuldig aan de situatie waarin Griekenland nu is verzeild. Saillant detail is dat de opsmuk van de Griekse financiën in 2001 gebeurde via Goldman-Sachs. Managing director van de Europese tak bij Goldman-Sachs was toen ene Mario Draghi. Zie welk postje Draghi momenteel bekleedt en de stukjes vallen in elkaar…”

BVDW:

“De Griekse regeringen hebben inderdaad de boel belazerd. Maar dat was wél met medeweten van de andere lidstaten en de Europese Commissie, begin de jaren 2000 had men immers echt niet gedacht dat het ooit nog eens slecht zou kunnen gaan. En men wou er Griekenland graag bij, dus sloot men gewillig de ogen voor enkele scheve schaatsen van Athene. 

Als een lening wordt gegeven die niet (volledig) kan worden terugbetaald, dan zijn er altijd 2 verantwoordelijken, de schuldenaar, maar ook de schuldeiser.”

DV:

“Reynders heeft trouwens zelf toegegeven dat de Europese ministers van Financiën op de hoogte waren van de gekke constructies die GS uit zijn hoed heeft getoverd om de cijfertjes op papier te doen kloppen bij de Grieken. GS heeft trouwens nog wel op enkele andere plaatsen (ex-)medewerkers. De minister van Financiën in de VS, die tijdens de subprime crisis “Lehman” liet kapot gaan maar tientallen miljarden dollars overheidsgeld bij GS deponeerde om het te redden. GS min of meer de constructeur van de financiële implosie in 2007 en de daarop later volgende Euro-crisis.”

Zelf ben ik onvoldoende beslagen om hier zelf een standpunt in te nemen. Daarom klopte ik aan bij enkele nieuwsredacties.

Van de nieuwsredactie van de VRT mocht ik daarbij zeer snel het volgende antwoord ontvangen:

“Het is vandaag wel duidelijk dat Griekenland (de Griekse regering) al jaren bijzonder creatief was met het verbloemen van de eigen cijfers, en dat het dus – strikt genomen – niet aan de toetredingsvoorwaarden voor de eurozone voldeed. Die problemen zijn pas aan het oppervlak gekomen in 2009, zoals in de presentatie van Michael Van Droogenbroeck beschreven is. Het is pas toen dat de financiële markten Griekenland zijn gaan wantrouwen, en dat heeft dan geleid tot de Griekse crisis zoals we die nu kennen.

Er bestaan veel speculaties over de vraag of sommigen binnen de EU destijds, in 2001, al op de hoogte waren van de ware situatie van de Griekse economie, maar daar is nog nooit een bewijs voor geleverd.”

En even snel mocht ik van Bart Beirlant, buitenlandjournalist bij “De Standaard”, het volgende antwoord ontvangen:

“Beiden hebben (min of meer) gelijk.  Het klopt dat de Grieken de eurozone zijn binnengeraakt door hun cijfers tijdens de onderhandelingen te vervalsen (De Gucht heeft later gezegd dat ‘iedereen wist dat de Griekse cijfers niet klopten’). Eens Hellas in de eurozone zat, heeft het enorm geprofiteerd van de lagere rente die het moest betalen op schulden die het aanging – een gevolg van de aanwezigheid in de eurozone.

De Griekse regeringen hebben dat voordeel niet gebruikt om te investeren of om de schulden af te bouwen, maar deelden cadeaus uit (hogere pensioenen, etc..) waardoor de schulden nog toenamen. Na het faillissement van Lehman Brothers in de VS, sloeg de crisis over naar de EU als bankencrisis.

Bij het aantreden van de regering van Jorgos Papandreou in 2009, stelde Papandreou vast dat er opnieuw gesjoemeld was met de cijfers – het begrotingstekort lag dicht bij de 15 %. Daardoor zegden de ‘financiële markten’ hun vertrouwen in de Grieken op, waardoor Athene zich niet meer kon financieren op de kapitaalmarkten. En daarna mocht Europa reddingsboeien beginnen uitgooien.”

Tenslotte mocht ik ook van Bart Haeck van De Tijd (redactie “Politiek & Economie”) een antwoord ontvangen:

“Het antwoord ligt tussen beide in. De EU probeert sinds haar ontstaan een hechter blok te worden waarin de Europese landen samenwerken in plaats van conflicten uit te vechten. De val van de muur versterkte dat gevoel nog. De euro is het ultieme project van die samenwerking.

Om de euro te doen werken, moeten alle economieën waar je met euro kan betalen echter op elkaar lijken, of er ontstaan economische scheeftrekkingen. (Omdat de munt of de rente te duur of te goedkoop is voor je nationale economie).

De eurozonelanden leken en lijken echter qua economie nog altijd niet op elkaar. Het politieke project bestond er daarom in de eurolanden zo te hervormen dat ze naar elkaar toegroeien en meer op elkaar lijken. In het geval van Griekenland was dat sowieso een grote opdracht en ze is schromelijk mislukt, mede door fouten en valse statistieken van de Griekse regering.

Die situatie maakte dat Griekenland geen verdediging had toen de financiële crisis door de wereldeconomie en dus ook de overheidsfinanciën raasde en dus redding nodig had. De andere eurolanden willen die maar geven als Griekenland zich zo hervormt dat het wat meer op de rest van de eurozone lijkt. Daar zitten we nog steeds.

Als u de situatie echt goed wil begrijpen, raad ik u het boek ‘The 13th Labour Of Hercules’ aan van Yanis Palaiologos, een Griekse journalist die ook voor Time en CNN werkt en geregeld in The Wall Street Journal publiceert. Het is alleen in het Engels (en het Grieks) verkrijgbaar.”

Met dank aan VRT, De Standaard en De Tijd voor hun medewerking.

Nico Callens

* http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.37557?video=1.2236902)

De Groene Amsterdammer van 18/02/2015:

“De harde opstelling van de nieuwe, linkse Griekse regering ontlokt binnen en buiten Europa enthousiaste reacties. Maar waarom zou het progressief zijn om rijke Grieken te laten sponsoren door straatarme Esten of Slovenen? “

Het is vreemd hoe in sommige linkse / progressieve kringen gesupporterd wordt voor underdog Griekenland, zeker nu die een nieuwe, quasi communistische, regering heeft die een vuist maakt naar Europa. Ook bij ons vindt deze houding in bepaalde kringen veel bijval. Dat mag onder meer blijken uit enkele reacties op Facebook waarbij de harde opstelling van de Europese Unie wordt gehekeld en er ook geen begrip kan worden getoond voor de weinig solidaire houding van bijvoorbeeld de Portugezen die zelf eerst geld van Europa hebben gekregen:  “Als je zelf genoeg vernederd wordt, en in het nauw gedreven, gun je de ander geen beter lot” was de teneur van een dergelijke reactie (van iemand die me nochtans dierbaar is).

Het mag niet worden ontkend dat de Grieken op hun tandvlees zitten met veel miserie, massale werkloosheid en lage lonen voor wie wel nog aan het werk is. Het is een zeer harde noot om kraken, maar vraag is waar de Grieken zouden hebben gestaan zonder de Europese steun die ze de laatste jaren hebben gekregen ? Akkoord: een en ander was ook ingegeven uit eigenbelang want een Grexit zou Europa “wegens het besmettingsgevaar” zeven jaar terug (2008; het begin van de bankencrisis) ook niet goed uitgekomen zijn, terwijl nu een Grexit niet meer zo beangstigend wordt ervaren. Maar ook in Spanje, Portugal en Ierland moesten ze flink op de tanden bijten nadat Europa hen financieel heeft bijgesprongen. Maar door zich verantwoordelijk te gedragen is er daar al licht aan de tunnel zichtbaar, iets waar in Griekenland in de verste verten nog geen sprake van is.

Nu die mensen zich wel zoveel mooie getroostten en getroosten om zich een nieuwe toekomst uit te bouwen, wordt de Portugezen, Spanjaarden, … verweten dat ze niet wat meer sympathie en steun aan de dag leggen voor hun Griekse soortgenoten.

Om de Groene Amsterdammer van 18/02/2015 verder de citeren:

“Wat al die reacties gemeen hebben is dat ze, net als Syriza zelf, de schuld van de crisis leggen bij een buitenstaander. De trojka, de elite, het neoliberalisme, ‘Brussel’, Duitsland of uiteraard, de banken. Het is het zoveelste hoofdstuk in een langjarige reeks van blindheid, ontkenning en een niet aflatend geloof in gratis bier”.

Of ook nog:

“Corruptie, cliëntelisme en hoge, jarenlang door de Griekse regering verborgen begrotingstekorten hebben de economie haar concurrentiekracht gekost. De bittere waarheid is dat Griekenland al decennia bezig is met een tergend langzame zelfmoord”.

Het klinkt allemaal niet lovend maar met zijn vrij lange stuk over die linkse verontwaardiging houdt Robin Fransman zich niet op de vlakte. Het zijn helemaal geen goedkope leuzen maar wel goed onderbouwde stellingen.

Maar wat ook tegen de borst stoot is dat de nieuwe Griekse regering, en de meerderheid van Syriza in het bijzonder, aan de macht is gekomen door de Griek in de straat wijs te maken dat er ook een Griekse toekomst is zonder die door dat hardvochtige Europa opgelegde besparingen en dat de teugels gerust wat mochten worden gevierd, al is dat laatste nog zacht uitgedrukt. “Europa, bedankt voor al dat geld dat we voorbije jaren mochten incasseren, maar aan die voorwaarden die jullie ons opleggen, hebben we zwaar lak !”. Bijkomend liet ze uitschijnen dat ze in de toekomst wel zonder verder Europees geld zou kunnen uitzingen, maar wat gebeurt: de regering is nauwelijks nog maar enkele weken aan de macht (en dat was niet de schuld van lang aanslepende regeringsonderhandelingen, integendeel) en ze wil reeds vers geld, ondertussen op een bijna haatdragende manier uitdragend dat ze lak heeft aan die instanties van wie ze op de welwillendheid rekenen om dat vers geld te verschaffen…

Dat is wat ikzelf daarover te vertellen heb. Voor de rest wil ik vooral het artikel “Links is gek geworden“ uit de Groene Amsterdammer voor zichzelf laten spreken.

Nico Callens